26 IV 1888 urodził się Thomas Stearns Eliot

Jeden z największych poetów XX wieku, o czym świadczą chociażby słowa Herberta z wiersza „Do Ryszarda Krynickiego„:

„Niewiele zostanie Ryszardzie naprawdę niewiele z poezji tego szalonego wieku na pewno Rilke Eliot …”

Uczniowie szkół średnich znają jego twórczość przede wszystkim z poematu „Ziemia jałowa”; czytają w podręcznikach,że to poemat o kryzysie cywilizacji, o oczekiwaniu na przemianę, że to nowa, nowoczesna, forma poetycka, i wszystko to prawda, co czytają, ale też, jeśli czytają tylko to – daleko są od ducha poezji Eliota, i poezja ta chyba nie może przebić się do ich serc opancerzonych suchą, „jałową", podręcznikową terminologią.

A ta jedna z najbardziej intelektualnych poezji odwołuje się właśnie do serca, o czym w podręcznikach ani słowa. Nie zwraca się uwagi na zakończenie poematu, gdzie zasugerowana jest, ostrożnie, to prawda, możliwość użyźnienia jałowej ziemi. Ta możliwość to słowa Gromu, to wezwanie wypowiedziane w sanskrycie, znaczące ‘Dawajcie, Współczujcie, Panujcie nad sobą’.

Nie od razu Thomas Stearns Eliot przedstawił w „Ziemi jałowej” tak doskonałą formę, poemat pierwotnie był znacznie dłuższy, rozwleklejszy, i inny poeta - Ezra Pound - przyłożył rękę do tego pomnika już poezji dwudziestowiecznej, ociosując go ze zbędnych elementów. Eliot w podziękowaniu zadedykował Poundowi poemat słowami, które przeszły do historii literatury: „In miglior fabro„ („większemu, lepszemu rzemieślnikowi”).

Wielu tłumaczy mierzyło się z poematem, by oddać go w polszczyźnie, nam niezrównany wydaje się przekład Czesława Miłosza i z niego chcielibyśmy skorzystać, przywołując jeden z najbardziej tajemniczych i najmocniej zapadających w pamięć fragmentów:

„Kto jest ten trzeci, który zawsze wędruje przy tobie?
Kiedy liczę ,jesteśmy tylko ja i ty, a kiedy popatrzę tam, na białą drogę,
Jest jeszcze zawsze ktoś, kto idzie przy tobie,
Owinięty w brązowy płaszcz, w kapturze,
Nie wiem, mężczyzna, czy może kobieta
- Kim jest ten, który idzie tam, gdzie ja i ty? „

https://arsenal.pl/search/result?search=Eliot+t